Pristupi
Traži
Zadnje teme
Statistike
Imamo 2976 registrovanih korisnikaNajnoviji registrovani član je Ivica
Naši korisnici su poslali ukupno 14347 članaka u 5870 teme
Fluks 
Istorija Vizantije
Strana 1 od 1
Istorija Vizantije
od Admin Sub 14 Jun 2008 - 5:30
Istorija Vizantije
1. Hristijanizovana Rimska imperija
Rimsko drzavno uredjenje, Grcka kultura i hriscanska religija su glavni izvori vizantijskog razvitka. Do tog spajanja doslo je usled pomeranja tezista Rimske imperije na Istok, izazvanog velikom krizom treceg veka. Isprva se istorija Vizantije smatrala samo nastavkom Rimske imperije. Naziv "Vizantija" potice iz kasnijeg perioda. NJeni stanovnici su sebe nazivali Romejima, a njihovi vladari su smatrani rimskim carevima. Smatrajuci sebe za jedinu zakonitu imperiju sveta Vizantija je zelela vladavinu nad svim zemljama nekadasnje Rimske imperije. Kasnije se sve svelo na idejnu suprematiju. Vremenom se Vizantija udaljila od prvobitnih rimskih osnova - carstvo je helenizovano i teokratizovano, a ekonomski, socijalni i politicki razvoj doveli su do formiranja novog privrednog i drustvenog poretka i novog drzavnog uredjenja. Tako je na kraju vizantijske istorije jedina veza sa Rimskom imperijom ostalo ime i neke prezivele tradicije.
Prva tri veka vizantijske, odnosno poslednja tri veka Rimske imperije cine period koji se naziva ranovizantijski, odnosno kasnorimski. Zapadni deo carstva doziveo je ekonomski slom. Istok je bio takodje ugrozen , ali je opstao. Karakteristican je stalni porast latifundija, i to na racun sitnog poseda i carskog domena. Seljacke mase su sve vise vezivane za rodnu grudu. U burnim vremenima principat je zamenjen Dioklecijanovim dominatom, koji je koren vizantijske autokratije. Stara municipalna organizacija rimskih gradova bila je u opadanju. Drzavna uprava je bila u rukama cara i cinovnickog aparata. Carsko dostojanstvo nije vise bila vrhovna magistratura vec despotska vlast zasnovana na Bozjoj volji. U ranovizantijsko vreme carski apsolutizam ogranicavali su senat, vojska i gradsko stanovnistvo organizovano u demama. njihov znacaj vremenom opada, a sve vise raste uticaj crkve. Sukobi crkve sa svetovnom vlascu u vizantijskoj istoriji su bili cesti, ali su ove dve komponente bile nadahnute istim idealima i povezane zajednickim interesima. Tako je car bio ne samo vrhovni zapovednik vojske, vrhovni sudija i zakonodavac, vec i branilac crkve i prave vere. Svi stanovnici carstva bili su careve sluge. Pozdravljali su ga prokinezom, padajuci pred njega nicice. Iako hriscanska, Vizantija je cuvala kulturna blaga antike ne zaziruci od paganske umetnosti i mudrosti - rimskog prava, grcke filozofije, pesnistva i istoriografije. Moc Vizantije bila je zasnovana prevashodno na novcu, vise nego na ratnoj snazi. Nalicje toga bio je nemilosrdni fiskalizam. Bogatstvo i visoka kultura drzave placeni su bedom, bespravnoscu i gubitkom slobode stanovnistva.
U vreme krize tokom treceg veka car Dioklecijan je podelio carstvo na cetiri dela kojima su upravljali dva avgusta i dva cezara. Cezari su nasledjivali avuste, a potom su ti novi avgusti birali svoje cezare. Nakon dugogodisnjih gradjanskih ratova kao pobednik je izasao Konstantin Veliki, koji je ponovo podelio Carstvo clanovima svoje porodice na upravu. Reformama su ukinute privilegije Italije (podeljena je na provincije i oporezovana) i sve provincije su potcinjene caru. U doba Dioklecijana teritorija je podeljena na 12 dijaceza, a u cetvrtom veku ih je bilo 14. Konstantin je carstvo podelio u prefekture koje su obuhvatile nekoliko dijaceza, a svaka od njih vise provncija. Na celu prefekture nalazio se pretorijanski prefekt, koji je od Konstantinovog vremena nadlezan samo za civilnu upravu, a ne i za vojnu, kao u Dioklecijanovo doba. U Carigradu i Rimu postojali su gradski prefekti koji su imali najvisi rang medju svim drzavnim cinovnicima. Carigradski prefekt - eparh igrao je vodecu ulogu u zivotu prestonice. Vlast pretorijanskog prefekta ogranicena je u Konstantinovo vreme izgradjivanjem centralne uprave ciji je najuticajni clan bio magister officiorum. NJegov sopstveni officium cinili su agentes in rebus (carski kuriri). Na celu pravosudja bio je quaestor sacri paltii, finansijama su upravljsefovi drzavne blagajne (fiskus) i privatne carske blagajne (res privatae). Osnovnu dazbinu - anonu sakupljali su prefekti pretorija. Carigradski senat bio je, u Konstantinovo doba, samo savetodavno telo, nekad je istupao kao vrhovni sud. Ipak, najvaznija funkcija senata bila je da u slucaju kada naslednik prestola nije bio izabran, on to ucini. ^lanovi sentata su birani iz redova tri najvise klase - ilustres, spectabiles, clarissimi.
U kasno rimsko doba koloni cine vecinu seljastva i predstavljaju glavnu proizvodnu snagu carstva, i sve vise padaju u zavisnost svojih gospodara. Novac je izgubio vrednost, pa su njihova davanja u naturi. Dioklecijan je ta davanja pretvorio u stalan sistem. Tako ustanovljena anona bila je glavni izvor drzavnih prihoda i najvise je opterecivala seosko stanovnistvo. njene osnovne komponente cinile su glavarina i zemljarina. Ovaj Dioklecianov sistem predvidja da covek koji obradjuje zemlju (caput) moze placati porez samo ako mu je dodeljeno parce zemlje (iugum), a ni iugum ne moze biti oporezovan ako ga niko ne obradjuje. Gradsko stanovnistvo je bilo oslobodjeno anone, a od Konstantinovog doba trgovci i zanatlije su placale dazbine u zlatu. U trecem veku novac potpuno gubi vrednost zbog cega dolazi do rasta cena svih proizvoda. Posledica toga je prelazak na naturalnu privredu koja se na zapadu posebno ucvrscuje i postaje dominantan oblik privrede u novim srednjovekovnim drzavama koje nastaju na tom tlu. Konstantin Veliki je uveo nov novcani sistem ciju je osnovu cinio zlatni solid. U doba Dioklecijana i Konstantina dolazi i do refome vojske. Glavninu vojske do tada su cinili granicari koji nisu bili efikasni. NJima su dodeljivani zemljisni posedi kao nagrada za sluzbu, i oni postaju neka vrsta seljacke milicije koja zivi od prihoda sa svog zemljista. Konstantin je ukinuo pretorijansku gardu. Vrhovni komadant vojske bio je magister militum, pesadijom je komandovao magister peditum, a konjicom m. equitum.
Pomeranje tezista carstva sa Zapada na Istok bilo je uslovljeno upadima varvara na zapadna podrucja, a narocito privrednom snagom i novim vojnim zadacima pred kojima se carstvo naslo na Istoku: Sve cesci upadi varvara na donjem Dunavu i sve veci pritisak koje je vrsilo novo Persijsko carstvo Sasanida. Vec i Dioklecijan shvata znacaj Istoka, te Zapad prepusta Maksimijanu, a on sam boravi na Istoku, u Nikomediji. Konstantin je zidanje nove prestonice, na mestu antickog Vizantiona na Bosforu, poceo novembra 324. nakon pobede nad Licinijem. Vec 11. maja 330. godine nova prestonica je svecano inaugurisana. Smestena na granici Evrope i Azije imala je jedinstven strategijski polozaj. Sto godina nakon izgradnje, grad je po broju stanovnika premasio Rim, a u sestom veku je dostigao broj vise od 500.000 zitelja. Konstantinopolis je imao iste privilegije kao i Rim, bio je ukrasen velelepnim zdanjima, narocito crkvama. Stanovnistvo je od pocetka po jeziku i kulturi bilo grcko.
Zanimljivo je pitanje Konstantinovog odnosa prema hriscanstvu. Iako je bio odan paganskim kultovima, stavio se pod okrilje hriscanstva najkasnije 312. godine. Najznacajnija manifestacija hristijanizacije Carstva u Konstantinovo doba bilo je sazivanje I Vaseljenskog sabora 325. godine u Nikeji. Saborom je presedavao sam car. Na tom saboru je odbaceno ucenje aleksandrijskog jeretika Arija, koji je negirao jednakost Oca i Sina (nije priznavao Hrista za Boga). Usvojeno je da je Sin jednosusan Ocu cime je uz dopune vaseljenskog sabora u Carigradu 381. formulisana dogma koja cini Simvol vere hriscanske crkve. Crkva je pala pod tutorstvo drzave, a drzava je bila uvucena u borbe raznih crkvenih ucenja. Car je potcenio snagu Arija, pa ga ponovo prima u crkvenu zajednicu, zbog cega je dosao u sukob sa Atanasijem Velikim koji je 328. postao aleksandrijski patrijarh. Konstancije, car Istoka, bio je arijanac a Konstantin i Konstans, koji su vladali na Zapadu priznavali su nikejsko ucenje.
Sabor u Serdici (343,god) nije doneo sporazum, ali je Konstancije morao da popusti. Medjutim, Konstans je 350. godine poginuo u borbi sa Magnom Magnencijem. Konstancijeva pobeda oznacavala je i trijumf arijanstva, koje je na saborima u Sirmijumu i Riminiju proglaseno za drzavnu veru (359). U ovo doba pokrsteni su i Goti, koji su hriscanstvo primili u arijanskom obliku. Pod Julianom (361 - 363) doslo je do paganske reakcije, koja je ugusena posle pogibije poslednjeg predstavnika Konstantinove dinastije u borbi sa Persijancima.
1. Hristijanizovana Rimska imperija
Rimsko drzavno uredjenje, Grcka kultura i hriscanska religija su glavni izvori vizantijskog razvitka. Do tog spajanja doslo je usled pomeranja tezista Rimske imperije na Istok, izazvanog velikom krizom treceg veka. Isprva se istorija Vizantije smatrala samo nastavkom Rimske imperije. Naziv "Vizantija" potice iz kasnijeg perioda. NJeni stanovnici su sebe nazivali Romejima, a njihovi vladari su smatrani rimskim carevima. Smatrajuci sebe za jedinu zakonitu imperiju sveta Vizantija je zelela vladavinu nad svim zemljama nekadasnje Rimske imperije. Kasnije se sve svelo na idejnu suprematiju. Vremenom se Vizantija udaljila od prvobitnih rimskih osnova - carstvo je helenizovano i teokratizovano, a ekonomski, socijalni i politicki razvoj doveli su do formiranja novog privrednog i drustvenog poretka i novog drzavnog uredjenja. Tako je na kraju vizantijske istorije jedina veza sa Rimskom imperijom ostalo ime i neke prezivele tradicije.
Prva tri veka vizantijske, odnosno poslednja tri veka Rimske imperije cine period koji se naziva ranovizantijski, odnosno kasnorimski. Zapadni deo carstva doziveo je ekonomski slom. Istok je bio takodje ugrozen , ali je opstao. Karakteristican je stalni porast latifundija, i to na racun sitnog poseda i carskog domena. Seljacke mase su sve vise vezivane za rodnu grudu. U burnim vremenima principat je zamenjen Dioklecijanovim dominatom, koji je koren vizantijske autokratije. Stara municipalna organizacija rimskih gradova bila je u opadanju. Drzavna uprava je bila u rukama cara i cinovnickog aparata. Carsko dostojanstvo nije vise bila vrhovna magistratura vec despotska vlast zasnovana na Bozjoj volji. U ranovizantijsko vreme carski apsolutizam ogranicavali su senat, vojska i gradsko stanovnistvo organizovano u demama. njihov znacaj vremenom opada, a sve vise raste uticaj crkve. Sukobi crkve sa svetovnom vlascu u vizantijskoj istoriji su bili cesti, ali su ove dve komponente bile nadahnute istim idealima i povezane zajednickim interesima. Tako je car bio ne samo vrhovni zapovednik vojske, vrhovni sudija i zakonodavac, vec i branilac crkve i prave vere. Svi stanovnici carstva bili su careve sluge. Pozdravljali su ga prokinezom, padajuci pred njega nicice. Iako hriscanska, Vizantija je cuvala kulturna blaga antike ne zaziruci od paganske umetnosti i mudrosti - rimskog prava, grcke filozofije, pesnistva i istoriografije. Moc Vizantije bila je zasnovana prevashodno na novcu, vise nego na ratnoj snazi. Nalicje toga bio je nemilosrdni fiskalizam. Bogatstvo i visoka kultura drzave placeni su bedom, bespravnoscu i gubitkom slobode stanovnistva.
U vreme krize tokom treceg veka car Dioklecijan je podelio carstvo na cetiri dela kojima su upravljali dva avgusta i dva cezara. Cezari su nasledjivali avuste, a potom su ti novi avgusti birali svoje cezare. Nakon dugogodisnjih gradjanskih ratova kao pobednik je izasao Konstantin Veliki, koji je ponovo podelio Carstvo clanovima svoje porodice na upravu. Reformama su ukinute privilegije Italije (podeljena je na provincije i oporezovana) i sve provincije su potcinjene caru. U doba Dioklecijana teritorija je podeljena na 12 dijaceza, a u cetvrtom veku ih je bilo 14. Konstantin je carstvo podelio u prefekture koje su obuhvatile nekoliko dijaceza, a svaka od njih vise provncija. Na celu prefekture nalazio se pretorijanski prefekt, koji je od Konstantinovog vremena nadlezan samo za civilnu upravu, a ne i za vojnu, kao u Dioklecijanovo doba. U Carigradu i Rimu postojali su gradski prefekti koji su imali najvisi rang medju svim drzavnim cinovnicima. Carigradski prefekt - eparh igrao je vodecu ulogu u zivotu prestonice. Vlast pretorijanskog prefekta ogranicena je u Konstantinovo vreme izgradjivanjem centralne uprave ciji je najuticajni clan bio magister officiorum. NJegov sopstveni officium cinili su agentes in rebus (carski kuriri). Na celu pravosudja bio je quaestor sacri paltii, finansijama su upravljsefovi drzavne blagajne (fiskus) i privatne carske blagajne (res privatae). Osnovnu dazbinu - anonu sakupljali su prefekti pretorija. Carigradski senat bio je, u Konstantinovo doba, samo savetodavno telo, nekad je istupao kao vrhovni sud. Ipak, najvaznija funkcija senata bila je da u slucaju kada naslednik prestola nije bio izabran, on to ucini. ^lanovi sentata su birani iz redova tri najvise klase - ilustres, spectabiles, clarissimi.
U kasno rimsko doba koloni cine vecinu seljastva i predstavljaju glavnu proizvodnu snagu carstva, i sve vise padaju u zavisnost svojih gospodara. Novac je izgubio vrednost, pa su njihova davanja u naturi. Dioklecijan je ta davanja pretvorio u stalan sistem. Tako ustanovljena anona bila je glavni izvor drzavnih prihoda i najvise je opterecivala seosko stanovnistvo. njene osnovne komponente cinile su glavarina i zemljarina. Ovaj Dioklecianov sistem predvidja da covek koji obradjuje zemlju (caput) moze placati porez samo ako mu je dodeljeno parce zemlje (iugum), a ni iugum ne moze biti oporezovan ako ga niko ne obradjuje. Gradsko stanovnistvo je bilo oslobodjeno anone, a od Konstantinovog doba trgovci i zanatlije su placale dazbine u zlatu. U trecem veku novac potpuno gubi vrednost zbog cega dolazi do rasta cena svih proizvoda. Posledica toga je prelazak na naturalnu privredu koja se na zapadu posebno ucvrscuje i postaje dominantan oblik privrede u novim srednjovekovnim drzavama koje nastaju na tom tlu. Konstantin Veliki je uveo nov novcani sistem ciju je osnovu cinio zlatni solid. U doba Dioklecijana i Konstantina dolazi i do refome vojske. Glavninu vojske do tada su cinili granicari koji nisu bili efikasni. NJima su dodeljivani zemljisni posedi kao nagrada za sluzbu, i oni postaju neka vrsta seljacke milicije koja zivi od prihoda sa svog zemljista. Konstantin je ukinuo pretorijansku gardu. Vrhovni komadant vojske bio je magister militum, pesadijom je komandovao magister peditum, a konjicom m. equitum.
Pomeranje tezista carstva sa Zapada na Istok bilo je uslovljeno upadima varvara na zapadna podrucja, a narocito privrednom snagom i novim vojnim zadacima pred kojima se carstvo naslo na Istoku: Sve cesci upadi varvara na donjem Dunavu i sve veci pritisak koje je vrsilo novo Persijsko carstvo Sasanida. Vec i Dioklecijan shvata znacaj Istoka, te Zapad prepusta Maksimijanu, a on sam boravi na Istoku, u Nikomediji. Konstantin je zidanje nove prestonice, na mestu antickog Vizantiona na Bosforu, poceo novembra 324. nakon pobede nad Licinijem. Vec 11. maja 330. godine nova prestonica je svecano inaugurisana. Smestena na granici Evrope i Azije imala je jedinstven strategijski polozaj. Sto godina nakon izgradnje, grad je po broju stanovnika premasio Rim, a u sestom veku je dostigao broj vise od 500.000 zitelja. Konstantinopolis je imao iste privilegije kao i Rim, bio je ukrasen velelepnim zdanjima, narocito crkvama. Stanovnistvo je od pocetka po jeziku i kulturi bilo grcko.
Zanimljivo je pitanje Konstantinovog odnosa prema hriscanstvu. Iako je bio odan paganskim kultovima, stavio se pod okrilje hriscanstva najkasnije 312. godine. Najznacajnija manifestacija hristijanizacije Carstva u Konstantinovo doba bilo je sazivanje I Vaseljenskog sabora 325. godine u Nikeji. Saborom je presedavao sam car. Na tom saboru je odbaceno ucenje aleksandrijskog jeretika Arija, koji je negirao jednakost Oca i Sina (nije priznavao Hrista za Boga). Usvojeno je da je Sin jednosusan Ocu cime je uz dopune vaseljenskog sabora u Carigradu 381. formulisana dogma koja cini Simvol vere hriscanske crkve. Crkva je pala pod tutorstvo drzave, a drzava je bila uvucena u borbe raznih crkvenih ucenja. Car je potcenio snagu Arija, pa ga ponovo prima u crkvenu zajednicu, zbog cega je dosao u sukob sa Atanasijem Velikim koji je 328. postao aleksandrijski patrijarh. Konstancije, car Istoka, bio je arijanac a Konstantin i Konstans, koji su vladali na Zapadu priznavali su nikejsko ucenje.
Sabor u Serdici (343,god) nije doneo sporazum, ali je Konstancije morao da popusti. Medjutim, Konstans je 350. godine poginuo u borbi sa Magnom Magnencijem. Konstancijeva pobeda oznacavala je i trijumf arijanstva, koje je na saborima u Sirmijumu i Riminiju proglaseno za drzavnu veru (359). U ovo doba pokrsteni su i Goti, koji su hriscanstvo primili u arijanskom obliku. Pod Julianom (361 - 363) doslo je do paganske reakcije, koja je ugusena posle pogibije poslednjeg predstavnika Konstantinove dinastije u borbi sa Persijancima.
Admin
- Pol :
Godina : 37
Zodijak :
Broj poruka : 12371
Poena : 6910
Reputacija : 12
Datum upisa : 11.06.2008
Re: Istorija Vizantije
od Admin Sub 14 Jun 2008 - 5:31
2. Doba Seobe naroda i hristoloskih raspri.
Imperija je bila duboko uzdrmana usled cestih verskih i gradjanskih ratova. Vizantija je na Istoku izgubila Mesopotamiju i Jermeniju u ratovima sa Presijancima, istovremeno dolazi do ucestalih varvarskih upada preko Dunava na teritoriju carstva. Zapadni Goti naseljavaju teritoriju trakijske dijaceze. Uskoro im se prikljcuju grupe Istocnih Gota i Huna. Zatim dolazi do sukoba carske vojske i Zapadnih Gota kod Jedrena (378). U bitci gine i sam car Valens. NJegovo mesto na carskom tronu ce zauzeti Teodosije koji sklapa savez sa Gotima, a oni kao saveznici pruzaju vojnu pomoc Carstvu.
Teodosije (379 - 395) je na II Vaseljenskom saboru u Carigradu 381. godine podrzao pravoslavlje i poceo da progoni jeretike i pagane. Pred svoju smrt Rimsko carstvo je podelio na dva dela: starijem sinu Arkadiju je dodelio Istocni deo carstva, a mladji Honorije dobio je Zapadni deo carstva. Veza izmedju dva dela nekada jedinstvene imperije sve je vise slabila i oni vise nikada nece ciniti jedinstvenu celinu.
U ovo vreme upadi varvarskih plemena na teritorije carstva su veoma intezivni. Pod vodjstvom Alariha zapadni goti upadaju na Balkan i prodiru do zidina Carigrada. Nesto kasnije, 410. godine pose tri opsade Alarih zauzima sam grad Rim. U istocnom delu Carstva pobedjuje antigermaska struja koja je reorganizovala vojsku potiskujuci iz nje Germane koji su dugo cinili okosnicu svih carskih trupa. Uskoro na Istoku dolazi do duzeg perioda mira.
U tom periodu dolazi do osnivanja carigradskog univerziteta (425) i stvaranje Teodosijevog kodeksa. On je bio prva zvanicna zbirka carskih zakona izdatih posle Konstantina Velikog. Publikovan je 438, a obnarodovan je na Istoku i Zapadu u ime Todosija i Valentijana III. Tada dolazi do sve veceg otudjenja dva dela Carstva. Na Istoku sve vise preovladjuje grcki jezik iako je latinski bio zvanican. ^etrdesetih godina V veka carstvo pustose Huni predvodjeni Atilom. Na njegovom putu nasli su se Sirmijum, Singidunum, Naisus, Emona. Vizantija je Hunima placala visok danak sve do 451. kada je zapadnorimski vojskovodja Ajecije potukao Hune na Katalunskim poljima.
U vreme totalnog haosa na Zapadu uzdize se jedna nova sila - rimska crkva. Papa Lav I snazno je istakao njen primat. U dogmatskim sporovima tokom V veka Rim je odigrao znacajnu ulogu. Na Istoku za to vreme dolazi do pojave novih ucenja. U Antiohiji se javlja ucenje po kojem u Hristu postoje dve prirode - bozanska i ljudska koje su medjusobno odvojene. Suprotno ucenje od ovog javlja se u Aleksandriji. Po njemu, u Hristu se bozanska priroda spojila sa covecanskom. Godine 428. carigradski patrijarh postaje Nestorije, revnosni predstavnih antiohijskog ucenja. NJemu se u sirenju jeresi suprostavio aleksandrijski patrijarh Kiril uz koga je bilo egipatsko monastvo i Rim. To je rezultiralo osudom Nestorija kao jeretika na III Vaseljenskom saboru. Posle ovih dogadjaja privremeno je porastao uticaj aleksandrijske patrijarsije. Jedan od Kirilovih sledbenika, Evtihije, je u borbi protiv nestorijanske jeresi otisao korak predaleko tvrdeci da su se dve Hristove prirode pretvorile u jednu - bozansku prirodu. Tako je nastala monofizitska jeres koja je osudjena i odbacena na IV Vaseljenskom saboru u Halkedonu 451. godine.
Nakon raspada Hunske drzave i Istok je zapljusnuo germanski talas. sredinom V veka Alan Aspar je imao odlucujuci uticaj u Carigradu. On je ucestvovao u izboru Lava I za cara (457 - 474). On je bio prvi car koga je krunisao carigradski patrijarh, cime je potvrdjen njegov uticaj. Godine 476. palo je Zapadno Rimsko carstvo. Varvarski vodja Odoakar oduzeo je vlast poslednjem zapadnorimskom caru. Iako je Odoakar od strane cara iz Konstatniopolisa proglasen za magistra militum per Italiam, Italija je za carstvo bila izgubljena. Na njenom tlu ce nesto kasnije biti stvorena Ostrogotska kraljevina.
Kada je 474. godine Lav I umro, nasledio ga je njegov unuk Lav II koji je umro iste godine. Carigradski presto tada zauzima njegov otac Zenon koji je bio vodja plemena Isavrijanaca koje je ranije Lav I doveo u Carigrad kako bi se oslobodio Asparovog tutorstva.
Za vreme Zenonove vladavine u carstvu se nastavljaju borbe izmedju razlicitih verskih struja. Da bi sredio situaciju car je sa patrijarhom Akakijem izdao Henotikon, edikt o ujedinjenju suprostavljenih verskih struja. Ovaj edikt nije zadovoljio ni jednu stranu. Odbacio ga je i rimski papa bacivsi anatemu na patrijarha sto je dovelo do tridesetogodisnjeg raskida izmedju Rima i Carigrada.
Posle Zenonove smrti car je postao stari dvorski cinovnik Anastasije (491 - 518) koji se bavi sredjivanjem drzavnih finansija. Nizom mera uspeva da napuni drzavnu kasu. Anastasije je bio odan monofizitizmu sto je jos vise pogorsalo verske prilike. Borbe "zelenih" i "plavih" postaju neobicno zestoke. Stranka Plavih je predstavljala pravoslavce koji su zastupali interese stare grckorimske senatske aristokratije, a Zeleni, monofiziti, su se zalagali za novo cinovnistvo i krupne trgovce. Zbog jeretickih recenica koje je Anastasije uneo u pesmu Trojesvetih izbila je 512. godine velika buna, a naredne godine ustanak zapovednika tracke vojske koji je u tri navrata pokusao zauzeti Carigrad.
Imperija je bila duboko uzdrmana usled cestih verskih i gradjanskih ratova. Vizantija je na Istoku izgubila Mesopotamiju i Jermeniju u ratovima sa Presijancima, istovremeno dolazi do ucestalih varvarskih upada preko Dunava na teritoriju carstva. Zapadni Goti naseljavaju teritoriju trakijske dijaceze. Uskoro im se prikljcuju grupe Istocnih Gota i Huna. Zatim dolazi do sukoba carske vojske i Zapadnih Gota kod Jedrena (378). U bitci gine i sam car Valens. NJegovo mesto na carskom tronu ce zauzeti Teodosije koji sklapa savez sa Gotima, a oni kao saveznici pruzaju vojnu pomoc Carstvu.
Teodosije (379 - 395) je na II Vaseljenskom saboru u Carigradu 381. godine podrzao pravoslavlje i poceo da progoni jeretike i pagane. Pred svoju smrt Rimsko carstvo je podelio na dva dela: starijem sinu Arkadiju je dodelio Istocni deo carstva, a mladji Honorije dobio je Zapadni deo carstva. Veza izmedju dva dela nekada jedinstvene imperije sve je vise slabila i oni vise nikada nece ciniti jedinstvenu celinu.
U ovo vreme upadi varvarskih plemena na teritorije carstva su veoma intezivni. Pod vodjstvom Alariha zapadni goti upadaju na Balkan i prodiru do zidina Carigrada. Nesto kasnije, 410. godine pose tri opsade Alarih zauzima sam grad Rim. U istocnom delu Carstva pobedjuje antigermaska struja koja je reorganizovala vojsku potiskujuci iz nje Germane koji su dugo cinili okosnicu svih carskih trupa. Uskoro na Istoku dolazi do duzeg perioda mira.
U tom periodu dolazi do osnivanja carigradskog univerziteta (425) i stvaranje Teodosijevog kodeksa. On je bio prva zvanicna zbirka carskih zakona izdatih posle Konstantina Velikog. Publikovan je 438, a obnarodovan je na Istoku i Zapadu u ime Todosija i Valentijana III. Tada dolazi do sve veceg otudjenja dva dela Carstva. Na Istoku sve vise preovladjuje grcki jezik iako je latinski bio zvanican. ^etrdesetih godina V veka carstvo pustose Huni predvodjeni Atilom. Na njegovom putu nasli su se Sirmijum, Singidunum, Naisus, Emona. Vizantija je Hunima placala visok danak sve do 451. kada je zapadnorimski vojskovodja Ajecije potukao Hune na Katalunskim poljima.
U vreme totalnog haosa na Zapadu uzdize se jedna nova sila - rimska crkva. Papa Lav I snazno je istakao njen primat. U dogmatskim sporovima tokom V veka Rim je odigrao znacajnu ulogu. Na Istoku za to vreme dolazi do pojave novih ucenja. U Antiohiji se javlja ucenje po kojem u Hristu postoje dve prirode - bozanska i ljudska koje su medjusobno odvojene. Suprotno ucenje od ovog javlja se u Aleksandriji. Po njemu, u Hristu se bozanska priroda spojila sa covecanskom. Godine 428. carigradski patrijarh postaje Nestorije, revnosni predstavnih antiohijskog ucenja. NJemu se u sirenju jeresi suprostavio aleksandrijski patrijarh Kiril uz koga je bilo egipatsko monastvo i Rim. To je rezultiralo osudom Nestorija kao jeretika na III Vaseljenskom saboru. Posle ovih dogadjaja privremeno je porastao uticaj aleksandrijske patrijarsije. Jedan od Kirilovih sledbenika, Evtihije, je u borbi protiv nestorijanske jeresi otisao korak predaleko tvrdeci da su se dve Hristove prirode pretvorile u jednu - bozansku prirodu. Tako je nastala monofizitska jeres koja je osudjena i odbacena na IV Vaseljenskom saboru u Halkedonu 451. godine.
Nakon raspada Hunske drzave i Istok je zapljusnuo germanski talas. sredinom V veka Alan Aspar je imao odlucujuci uticaj u Carigradu. On je ucestvovao u izboru Lava I za cara (457 - 474). On je bio prvi car koga je krunisao carigradski patrijarh, cime je potvrdjen njegov uticaj. Godine 476. palo je Zapadno Rimsko carstvo. Varvarski vodja Odoakar oduzeo je vlast poslednjem zapadnorimskom caru. Iako je Odoakar od strane cara iz Konstatniopolisa proglasen za magistra militum per Italiam, Italija je za carstvo bila izgubljena. Na njenom tlu ce nesto kasnije biti stvorena Ostrogotska kraljevina.
Kada je 474. godine Lav I umro, nasledio ga je njegov unuk Lav II koji je umro iste godine. Carigradski presto tada zauzima njegov otac Zenon koji je bio vodja plemena Isavrijanaca koje je ranije Lav I doveo u Carigrad kako bi se oslobodio Asparovog tutorstva.
Za vreme Zenonove vladavine u carstvu se nastavljaju borbe izmedju razlicitih verskih struja. Da bi sredio situaciju car je sa patrijarhom Akakijem izdao Henotikon, edikt o ujedinjenju suprostavljenih verskih struja. Ovaj edikt nije zadovoljio ni jednu stranu. Odbacio ga je i rimski papa bacivsi anatemu na patrijarha sto je dovelo do tridesetogodisnjeg raskida izmedju Rima i Carigrada.
Posle Zenonove smrti car je postao stari dvorski cinovnik Anastasije (491 - 518) koji se bavi sredjivanjem drzavnih finansija. Nizom mera uspeva da napuni drzavnu kasu. Anastasije je bio odan monofizitizmu sto je jos vise pogorsalo verske prilike. Borbe "zelenih" i "plavih" postaju neobicno zestoke. Stranka Plavih je predstavljala pravoslavce koji su zastupali interese stare grckorimske senatske aristokratije, a Zeleni, monofiziti, su se zalagali za novo cinovnistvo i krupne trgovce. Zbog jeretickih recenica koje je Anastasije uneo u pesmu Trojesvetih izbila je 512. godine velika buna, a naredne godine ustanak zapovednika tracke vojske koji je u tri navrata pokusao zauzeti Carigrad.
Admin- Pol : Godina : 37
Zodijak :
Broj poruka : 12371
Poena : 6910
Reputacija : 12
Datum upisa : 11.06.2008
Re: Istorija Vizantije
od Admin Sub 14 Jun 2008 - 5:31
3. Justinijanova restauracija i njen slom
Naslednik Justina I, Justinijan (527 - 565) je pokusao da obnovi Rimsko carstvo. Justinijan, seljacki sin iz unutrasnjosti Balkana bio je najobrazovaniji covek svog doba. Ipak, njegova restauracija nekada mocnog carstva bila je kratkog veka, a njen slom je bio strasan. NJegov vojskovodja Velizar je 533. godine unistio drzavu Vandala u severnoj Africi, a vec 535. je krenuo na Italiju gde se suocio sa Ostrogotskim kraljevstvom. Posle dugih i teskih borbi Italija je prisjedinjena tek 555. godine. Justinijanova osvajanja zavrsena su osvajanjem jugoistoka [panije. Sredozemno more opet je postalo rimsko jezero.
Ovi ratovi oslabili su vizantijske snage na granicama sa Persijom i na podrucjima na Dunavu. Persijanci su jos za vreme Anastasija zauzeli niz vizantijskih teritorija. Na Balkanu su poceli prodori Slovena. Sloveni su preplavili citav Balkan. U prestonici 532. godine izbija pobuna "Nika" koje su digle udruzene deme. Pobunjenici su proglasili svog cara, a uplaseni Justinijan namerava da pobegne u cemu ga sprecavaju zena Teodora, i vojskovodje Velizar i Narzes koji sa odredom lojalnih vojnika guse pobunu u krvi ubijajuci vise desetina hiljada bundzija.
Justinijan je izvrsio kodifikaciju rimskog prava koja je bila najvece i najznacajnije delo njegove epohe. Na kodifikaciji je radio Tribunijan koristeci Teodosijev, Gregorijanov i Hermogenijanov kodeks. Kodeks je objavljen 527. godine, bio je zbirka vazecih carskih zakona posle Hadrijana. Dopune Kodeksa su bile Digeste (Pandekte) iz 533. godine i bila je zbirka spisa klasicicnih rimskih pravnika. Kao treci deo, dosle su Institucije, koje pruzaju izvode iz Kodeksa i Digesta i koje su sluzile kao prirucnik za pravne studije. Justinijanov Corpus Iuris Civlis zavrsava se Novelama, zbirkom naredbi objavljenih posle publikacije Kodeksa. Ovaj Kodeks je dao drzavi cvrstu pravnu osnovu i regulisao je ceo javni i privatni zivot. On je bio prilagodjen savremenim uslovima, a narocito pod uticajem Hriscanstva.
Justinijan je bio poslednji rimski car na vizantijskom prestolu. Privrzen Hriscanstvu 529. godine zatvorio je pagansku Akademiju u Atini. U ovom periodu izrazena je careva dominacija nad crkvom. Na V Vaseljenskom saboru u Carigradu (553) osudjena su "Tri poglavlja" - spisi sa Nestorijanskom tendencijom, ali do izmirenja sa monofizitizmom nije doslo.
Justinijanova era nije znacila pocetak, vec kraj jedne ere. NJegova restauracija bila je kratkog daha. NJegovi naslednici ubrzo gube vlast nad vecinom zapadnih teritorija koje je Justinijan osvojio. U severnoj Africi i u Italiji teritorije, koje su ostale Vizantijske, organizovane su kao egzarhati. Carstvo posle Justinijana zauzima cvrsci stav prema Persiji. Dok je na Zapadu i Istoku bilo relativno mirno, na Balkanu je vladao pravi haos. Ucestali su upadi Slovena i Avara. Tokom jednog pohoda na sever 602. godine dolazi do pobune vojske koja proglasava za cara Foku. U njegovo doba (602 - 610) dolazi do raspada starog politickog i drustvenog poretka.
Persijanci 605. godine prodiru duboko kroz Malu Aziju, a Slovensko-Avarska bujica postaje sve veca. Carstvo je spasila snaga periferije. Ustavsi protiv Foke, egzarh Kartagine Iraklije je poslao sina sa flotom na Carigrad. Foka je pogubljen, a Iraklije mladji je 610. godine krunisan za cara. Fokinim krahom zavrsava se poznorimska, tj. ranovizantijska epoha. Sada pocinje vizantijska istorija - istorija srednjovekovnog grckog carstva.
Naslednik Justina I, Justinijan (527 - 565) je pokusao da obnovi Rimsko carstvo. Justinijan, seljacki sin iz unutrasnjosti Balkana bio je najobrazovaniji covek svog doba. Ipak, njegova restauracija nekada mocnog carstva bila je kratkog veka, a njen slom je bio strasan. NJegov vojskovodja Velizar je 533. godine unistio drzavu Vandala u severnoj Africi, a vec 535. je krenuo na Italiju gde se suocio sa Ostrogotskim kraljevstvom. Posle dugih i teskih borbi Italija je prisjedinjena tek 555. godine. Justinijanova osvajanja zavrsena su osvajanjem jugoistoka [panije. Sredozemno more opet je postalo rimsko jezero.
Ovi ratovi oslabili su vizantijske snage na granicama sa Persijom i na podrucjima na Dunavu. Persijanci su jos za vreme Anastasija zauzeli niz vizantijskih teritorija. Na Balkanu su poceli prodori Slovena. Sloveni su preplavili citav Balkan. U prestonici 532. godine izbija pobuna "Nika" koje su digle udruzene deme. Pobunjenici su proglasili svog cara, a uplaseni Justinijan namerava da pobegne u cemu ga sprecavaju zena Teodora, i vojskovodje Velizar i Narzes koji sa odredom lojalnih vojnika guse pobunu u krvi ubijajuci vise desetina hiljada bundzija.
Justinijan je izvrsio kodifikaciju rimskog prava koja je bila najvece i najznacajnije delo njegove epohe. Na kodifikaciji je radio Tribunijan koristeci Teodosijev, Gregorijanov i Hermogenijanov kodeks. Kodeks je objavljen 527. godine, bio je zbirka vazecih carskih zakona posle Hadrijana. Dopune Kodeksa su bile Digeste (Pandekte) iz 533. godine i bila je zbirka spisa klasicicnih rimskih pravnika. Kao treci deo, dosle su Institucije, koje pruzaju izvode iz Kodeksa i Digesta i koje su sluzile kao prirucnik za pravne studije. Justinijanov Corpus Iuris Civlis zavrsava se Novelama, zbirkom naredbi objavljenih posle publikacije Kodeksa. Ovaj Kodeks je dao drzavi cvrstu pravnu osnovu i regulisao je ceo javni i privatni zivot. On je bio prilagodjen savremenim uslovima, a narocito pod uticajem Hriscanstva.
Justinijan je bio poslednji rimski car na vizantijskom prestolu. Privrzen Hriscanstvu 529. godine zatvorio je pagansku Akademiju u Atini. U ovom periodu izrazena je careva dominacija nad crkvom. Na V Vaseljenskom saboru u Carigradu (553) osudjena su "Tri poglavlja" - spisi sa Nestorijanskom tendencijom, ali do izmirenja sa monofizitizmom nije doslo.
Justinijanova era nije znacila pocetak, vec kraj jedne ere. NJegova restauracija bila je kratkog daha. NJegovi naslednici ubrzo gube vlast nad vecinom zapadnih teritorija koje je Justinijan osvojio. U severnoj Africi i u Italiji teritorije, koje su ostale Vizantijske, organizovane su kao egzarhati. Carstvo posle Justinijana zauzima cvrsci stav prema Persiji. Dok je na Zapadu i Istoku bilo relativno mirno, na Balkanu je vladao pravi haos. Ucestali su upadi Slovena i Avara. Tokom jednog pohoda na sever 602. godine dolazi do pobune vojske koja proglasava za cara Foku. U njegovo doba (602 - 610) dolazi do raspada starog politickog i drustvenog poretka.
Persijanci 605. godine prodiru duboko kroz Malu Aziju, a Slovensko-Avarska bujica postaje sve veca. Carstvo je spasila snaga periferije. Ustavsi protiv Foke, egzarh Kartagine Iraklije je poslao sina sa flotom na Carigrad. Foka je pogubljen, a Iraklije mladji je 610. godine krunisan za cara. Fokinim krahom zavrsava se poznorimska, tj. ranovizantijska epoha. Sada pocinje vizantijska istorija - istorija srednjovekovnog grckog carstva.
Admin- Pol : Godina : 37
Zodijak :
Broj poruka : 12371
Poena : 6910
Reputacija : 12
Datum upisa : 11.06.2008
Similar topics» Sta je to istorija?
» PREDLOZI, SUGESTIJE, ZALBE...
» Istorija pisma
» Alternativna istorija
» Grcka istorija i mitologija
» PREDLOZI, SUGESTIJE, ZALBE...
» Istorija pisma
» Alternativna istorija
» Grcka istorija i mitologija
Strana 1 od 1
Dozvole ovog foruma:
Ne možete odgovarati na teme u ovom forumu
» Delotvorni tretman od banana protiv akni
» Saveti za plavuše: Kako da vam kosa ne bude žuta
» Uklonite tamne fleke sa lica: Za par dana imaćete kožu kao beba
» 20 zapanjujućih saveta jednog od najboljih psihologa sveta
» Morska so u službi lepote
» Ako u vezi nemate ovih 5 stvari, definitivno nije za vas
» Evo šta vaš hod govori o vama
» Imali sreće, ali ne i pameti: 10 nepromišljenih dobitnika lotoa
» PHAB2 Pro: Prvi mobilni na svetu s Tango tehnologijom